Η πιο ήσυχη ιατρική επανάσταση ξεκινά με έναν απαλό ήχο φλογέρας.
Μέσα στο χειρουργείο του Νοσοκομείου Lok Nayak στο Δελχί, μια ασθενής βρίσκεται σε βαθιά γενική αναισθησία. Δεν νιώθει, δεν ακούει συνειδητά, δεν θυμάται. Κι όμως, κάτι εκπληκτικό συμβαίνει: στα αυτιά της παίζει απαλή μουσική. Και αυτή η μουσική, όπως δείχνει νέα επιστημονική μελέτη, αλλάζει ολόκληρη τη χειρουργική εμπειρία.
Ερευνητές από το Ιατρικό Κολέγιο Maulana Azad απέδειξαν ότι η μουσική κατά τη διάρκεια της γενικής αναισθησίας μειώνει τις ανάγκες σε φάρμακα, σταθεροποιεί τα ζωτικά σημεία και βοηθά τον ασθενή να ξυπνήσει γρηγορότερα και καθαρότερα. Ένα εύρημα που μοιάζει σχεδόν… μαγικό, αλλά είναι απόλυτα επιστημονικό.
Η μελέτη, δημοσιευμένη στο επιστημονικό περιοδικό Music and Medicine, εξετάζει έναν τομέα που μέχρι τώρα ελάχιστοι γιατροί είχαν αγγίξει: τι συμβαίνει στον εγκέφαλο την ώρα της αναισθησίας και πώς η μουσική μπορεί να αλλάξει αυτή τη «βουβή» εμπειρία.
Η επέμβαση που μελετήθηκε ήταν η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή, μία από τις πιο συχνές και σχετικά σύντομες επεμβάσεις. Σε αυτές, η γρήγορη και καθαρή ανάνηψη είναι κρίσιμη.
Οι ερευνητές χώρισαν 56 ασθενείς σε δύο ομάδες. Όλοι φορούσαν ακουστικά που απομονώνουν τον θόρυβο του χειρουργείου. Μόνο η μία ομάδα άκουγε μουσική — απαλή φλογέρα ή ήρεμο ορχηστρικό πιάνο, ανάλογα με την προτίμηση του κάθε ασθενούς. Όλοι έλαβαν το ίδιο πρωτόκολλο πέντε φαρμάκων: αντιεμετικό, ηρεμιστικό, φαιντανύλη, προποφόλη και μυοχαλαρωτικό.
Τα αποτελέσματα ήταν ξεκάθαρα: οι ασθενείς που άκουσαν μουσική χρειάστηκαν σημαντικά μικρότερες δόσεις προποφόλης και φαιντανύλης. Είχαν χαμηλότερα επίπεδα κορτιζόλης, πιο σταθερές τιμές πίεσης και παλμών και ξύπνησαν πιο γρήγορα, με λιγότερη σύγχυση.
Το πιο εντυπωσιακό εύρημα είναι ότι η ακοή παραμένει εν μέρει ενεργή ακόμη και στη βαθιά αναισθησία. Η συνείδηση απενεργοποιείται, αλλά ο εγκέφαλος συνεχίζει να επεξεργάζεται ακουστικές πληροφορίες. Δεν δημιουργείται συνειδητή μνήμη, όμως η φυσιολογική αντίδραση του σώματος αλλάζει.
Οι ειδικοί εξηγούν ότι η διασωλήνωση, η λαρυγγοσκόπηση και οι χειρισμοί της επέμβασης αποτελούν τεράστιο στρεσογόνο ερέθισμα για το σώμα. Ακόμη και όταν ο ασθενής κοιμάται, η πίεση ανεβαίνει, οι ορμόνες του στρες εκτοξεύονται και το νευρικό σύστημα βρίσκεται σε κατάσταση συναγερμού.
Η μουσική λειτουργεί σαν «μαξιλάρι» που απορροφά μέρος αυτού του στρες. Δεν το εξαφανίζει —αυτό δεν είναι εφικτό χωρίς φάρμακα— αλλά το μειώνει αρκετά ώστε να επιτραπεί η χρήση χαμηλότερων δόσεων αναισθητικών και οπιοειδών.
Οι αναισθησιολόγοι της μελέτης σημειώνουν ότι η προποφόλη, το πιο συχνό ενδοφλέβιο αναισθητικό, δρα μέσα σε 12 δευτερόλεπτα. Είναι ισχυρό, αποτελεσματικό και προτιμάται σε σύντομες επεμβάσεις για να αποφύγεται το «αναισθητικό hangover» των παλιότερων εισπνεόμενων ουσιών. Η μείωση της δόσης της είναι πάντα καλοδεχούμενη: βοηθά στο καθαρότερο ξύπνημα και μειώνει τις παρενέργειες.
Το ίδιο ισχύει και για τη φαιντανύλη. Είναι πολύ ισχυρό οπιοειδές — απαραίτητο για τον έλεγχο του πόνου κατά τη διάρκεια της επέμβασης, αλλά όσο λιγότερη χρειάζεται ένας ασθενής, τόσο το καλύτερο. Η μουσική φαίνεται πως βοηθά σ’ αυτό με εκπληκτική αποτελεσματικότητα.
Η μελέτη υποδηλώνει ότι η μουσική δεν είναι απλώς ένα ψυχολογικό εργαλείο, αλλά μια πραγματική βιολογική παρέμβαση. Επηρεάζει το αυτόνομο νευρικό σύστημα, μειώνει την «καταιγίδα» που δημιουργεί το χειρουργικό στρες και μεταμορφώνει τον τρόπο με τον οποίο το σώμα βιώνει —έστω και ασυνείδητα— την επέμβαση.
Στο παρελθόν, η μουσικοθεραπεία χρησιμοποιήθηκε κυρίως σε ψυχιατρικές δομές, σε ασθενείς με άνοια, σε παιδιά με αυτισμό ή σε άτομα που υποβάλλονταν σε επώδυνες θεραπείες. Το ότι μπαίνει τώρα στον εξαιρετικά τεχνικό χώρο της αναισθησίας αποτελεί ένα άλμα που λίγοι περίμεναν.
Τα πιο σημαντικά οφέλη που κατέγραψε η μελέτη παρουσιάζονται συνοπτικά στα “κουτάκια” παρακάτω:
Λιγότερη προποφόλη και λιγότερη φαιντανύλη.
Πιο καθαρό ξύπνημα, λιγότερη σύγχυση.
Χαμηλότερη κορτιζόλη, σταθεροί παλμοί και πίεση.
Πιθανή μείωση του μετεγχειρητικού πόνου.
Οι γιατροί θεωρούν πλέον πιθανό ότι σε λίγα χρόνια η μουσική θα αποτελεί μέρος των επίσημων πρωτοκόλλων αναισθησιολογίας. Φαντάζονται χειρουργεία όπου ο κάθε ασθενής θα έχει τη δική του εξατομικευμένη playlist — όχι για λόγους χαλάρωσης, αλλά για λόγους ιατρικούς.
Αν μια τόσο απλή, ασφαλής και ανέξοδη παρέμβαση μπορεί να μειώσει τα φάρμακα, να σταθεροποιήσει τα ζωτικά σημεία και να κάνει την ανάρρωση ταχύτερη, τότε ανοίγει ένας νέος δρόμος για την ανθρώπινη φροντίδα: ένας δρόμος πιο ήσυχος, πιο τρυφερός και απείρως πιο ανθρώπινος.
©ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ*Οι πληροφορίες που περιέχονται στην σελίδα ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ
δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την γνωμάτευση του ιατρού σας. Αν
αποφασίσετε να ακολουθήσετε κάποια θεραπεία ή διατροφή ρωτήστε τον
προσωπικό ιατρό σας.
Ακολουθήστε μας και στο Facebook
Για να μην χάνεις καμία ανάρτηση, ακολούθησε μας στο GOOGLE NEWS!
Μια φωτογραφία χίλιες λέξεις: Ακολούθησε μας και στο Instagram
Social Plugin