Ήρθε η στιγμή να σηκώσουμε τα μανίκια, να ρίξουμε μια… μεγαλόπρεπη ματιά στον καρπό που έβαλε τα γυαλιά — και όχι με καλό τρόπο — στην ελληνική αγορά φρούτων. Σύμφωνα με τους πρόσφατους ελέγχους του ΥΠΑΑΤ (Σεπτέμβριος 2025) το ελληνικό φρούτο που «κατέγραψε» τις περισσότερες υπερβάσεις φυτοφαρμάκων είναι το επιτραπέζιο σταφύλι. Η κατάσταση; «Όλα καλά» για το 97% των δειγμάτων — αλλά το υπόλοιπο 3% κάνει θόρυβο.
Τι έβγαλε η έρευνα
-
Από συνολικά 313 δείγματα εξετάστηκαν: 62 από συνοριακούς σταθμούς και 251 από την εσωτερική αγορά (σούπερ μάρκετ, λαϊκές, αποθήκες παραγωγών).
-
Το 58 % των δειγμάτων προήλθε από ελληνικά προϊόντα, το 42 % από εισαγωγές.
-
Το μεγάλο καλό: το 97% κρίθηκε συμμορφούμενο με τα μέγιστα επιτρεπτά όρια υπολειμμάτων.
-
Το άσχημο – και ανάλογα τα «φωνάζει» τα τύμπανα του σπιτιού: περίπου 3% των δειγμάτων παρουσίασε μη-συμμόρφωση (υπερβάσεις).
Ποια προϊόντα χτύπησαν καμπανάκι
-
Το ελληνικό επιτραπέζιο σταφύλι: σε 4 από 22 δείγματα (δηλαδή ~18%) βρέθηκε υπέρβαση της δραστικής ουσίας acetamiprid.
-
Επιπλέον: σε 1 δείγμα οινοποιήσιμου σταφυλιού ανιχνεύθηκε η μη εγκεκριμένη ουσία quinoxyfen, που έχει απαγορευτεί από το 2020.
-
Στην εισαγωγή: ένα δείγμα μάνγκο από Αίγυπτο βρέθηκε με υπέρβαση της ουσίας dimethoate, και ένα δείγμα λάιμ από Βραζιλία με υπέρβαση ουσίας flutriafol.
-
Ενεργοποιήθηκε το σύστημα συναγερμού European Food Safety Authority (RASFF) για τις παραπάνω περιπτώσεις, με τα φορτία να απορρίπτονται ή να αποσύρονται.
Τι σημαίνει αυτό για εμάς
Ναι, τα καλά νέα είναι ότι η συντριπτική πλειονότητα των φρούτων είναι καθαρή και εντός ορίων – αλλά το υπόλοιπο 3% είναι υπαρκτό, και σε κρίσιμες κατηγορίες όπως τα σταφύλια. Αυτό σημαίνει:
-
Καλό είναι να επιλέγεις προϊόντα με προσοχή — δηλαδή φρούτα από αξιόπιστη προέλευση, προτίμηση σε ελληνικά και αν μπορέσεις, οργανικά (που έχουν χαμηλότερα υπολείμματα).
-
Να τα πλένεις προσεκτικά — δεν λέμε ότι το πλύσιμο λύνει τα πάντα, αλλά μειώνει ένα μέρος των υπολειμμάτων.
-
Να ενημερώνεσαι για τα στοιχεία των ελέγχων — καθώς το σύστημα ελέγχου φαίνεται να ενισχύεται.
Η πιο πρόσφατη σχετική μελέτη
Μια και μιλάμε για σταφύλια και φυτοφάρμακα, υπάρχει μελέτη του 2025 στην «Food Research International» με τον τίτλο «Pesticide residues in grapes and wine: An overview on detection, health risks and regulatory challenges». ResearchGate Σύνοψη:
-
Οι αμπελώνες στην Μεσόγειο είναι από τα συστήματα καλλιέργειας με υψηλή χρήση φυτοφαρμάκων. ResearchGate
-
Χρησιμοποιούνται μεθόδοι όπως QuEChERS + GC-MS για να ανιχνεύσουν πολλαπλά υπολείμματα. MDPI
-
Το συμπέρασμα: αν και τα επίπεδα που μετρήθηκαν ήταν συνήθως εντός ορίων, η χρήση είναι έντονη, και το περιθώριο λάθους μικρό. Αυτός ο συνδυασμός έντασης και πιθανότητας υπέρβασης σημαίνει ότι «είσαι μέσα» αλλά με κλειστά τα μάτια.
Επιπλέον, η ετήσια αναφορά του EFSA για υπολείμματα φυτοφαρμάκων (Annual Report on Pesticide Residues in Food 2023) δείχνει το ευρωπαϊκό πλαίσιο: προϊόντα με υπολείμματα στο όριο, διαφορετικές χώρες με διαφορετικά επίπεδα. efsa.onlinelibrary.wiley.com+1
Γιατί γίνεται αυτό — και τι κινδύνους έχουμε
-
Τα φυτοφάρμακα χρησιμοποιούνται για να προστατεύσουν τις καλλιέργειες από παράσιτα, αλλά η έντονη χρήση σημαίνει μεγαλύτερος κίνδυνος υπολειμμάτων.
-
Κάποιες φορές χρησιμοποιούνται ουσίες που είτε δεν είναι εγκεκριμένες είτε έχουν απαγορευτεί — όπως η quinoxyfen στα σταφύλια.
-
Η έκθεση σε υπολείμματα μπορεί να έχει επιπτώσεις στην υγεία: για παράδειγμα, μελέτες δείχνουν ότι νεονικοτινοειδή όπως η acetamiprid μπορεί να επηρεάζουν το νευρικό σύστημα ή να διαταράσσουν ενδοκρινικούς μηχανισμούς. EWG+1
-
Επίσης, η «εδάφιση» των υπολειμμάτων στο έδαφος, τα νερά, και η μεταφορά τους στην τροφική αλυσίδα — όλα αυτά αυξάνουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Τι περιμένουμε στο μέλλον
-
Το ΥΠΑΑΤ δηλώνει πως οι έλεγχοι θα συνεχιστούν με την ίδια ένταση και ότι η προστασία του καταναλωτή είναι «αδιαπραγμάτευτη».
-
Τα δεδομένα δείχνουν πως η χρήση φυτοφαρμάκων πιθανόν να μειώνεται αλλά καθυστερημένα — ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς.
-
Καθώς η αλλαγή του κλίματος εντείνει τα προβλήματα με παράσιτα και ασθένειες στις καλλιέργειες, η πίεση για μεγαλύτερη χρήση χημικών μπορεί να αυξηθεί — πράγμα που κάνει πιο κρίσιμο τον έλεγχο.
-
Οι τεχνολογίες ανίχνευσης γίνονται πιο εξελιγμένες (όπως δείχνει η μελέτη για ανάλυση σταφυλιών).
Συμπέρασμα – Με απλά και υπερβολικά λόγια
Φίλοι μου στον κόσμο της απλής ζωής και της οικολογικής συνείδησης: ναι, τρώμε φρούτα — και είναι υπέροχο! Αλλά να ξέρετε: το ελληνικό επιτραπέζιο σταφύλι μπήκε στο στόχαστρο των ελέγχων γιατί βρέθηκε με υπερβάσεις φυτοφαρμάκων. Δεν λέμε ότι όλα τα σταφύλια είναι «βόμβα», αλλά λέμε πως πρέπει να κοιτάμε τι βάζουμε στο πιάτο μας.
💡 Κι αν θέλετε: Προτιμήστε σταφύλια με προέλευση που ξέρετε, πλύνετέ τα, και αν μπορείτε επενδύστε σε οικολογικές λύσεις — για την υγεία σας, για τη γη μας, για το μέλλον.
Ας μην αφήσουμε τα φυτοφάρμακα να κάνουν… πάρτι χωρίς μας!
©ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ*Οι πληροφορίες που περιέχονται στην σελίδα ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ
δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την γνωμάτευση του ιατρού σας. Αν
αποφασίσετε να ακολουθήσετε κάποια θεραπεία ή διατροφή ρωτήστε τον
προσωπικό ιατρό σας.
Ακολουθήστε μας και στο Facebook
Για να μην χάνεις καμία ανάρτηση, ακολούθησε μας στο GOOGLE NEWS!
Μια φωτογραφία χίλιες λέξεις: Ακολούθησε μας και στο Instagram
){kind=link}
Social Plugin