Ένα «καμπανάκι» υγείας χτυπά ήδη — ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΟΦ) προειδοποιεί ότι τρεις κρέμες που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο, με ονόματα Lemon, Proaegis και Dermasa, περιέχουν φαρμακευτικές δραστικές ουσίες όπως λιδοκαΐνη, πριλοκαΐνη, τετρακαΐνη και σαλικυλικό οξύ, οι οποίες δεν αναγράφονται στην επισήμανσή τους. NewsIT
Αυτό τις καθιστά μη εγκεκριμένα φάρμακα και δυνητικά επικίνδυνες για την υγεία.
Ας δούμε τι κινδύνους συνεπάγεται αυτό, τι δείχνει η επιστημονική έρευνα, και τι να προσέξουμε εάν σκέφτεστε να αγοράσετε κρέμες μέσω διαδικτύου.
Τι ακριβώς εντόπισε ο ΕΟΦ / άλλες αρχές
-
Η αρμόδια ισπανική αρχή (AEMPS) απέσυρε αυτές τις κρέμες ως “καλλυντικά” που στην πραγματικότητα λειτουργούν ως αναισθητικές ουσίες, επειδή περιέχουν lidocaine, prilocaine, tetracaine — ουσίες που δρουν ως τοπικά αναισθητικά. El País
-
Η παρουσία αυτών των ουσιών χωρίς να αναφέρονται στη συσκευασία σημαίνει ότι ο καταναλωτής δεν γνωρίζει τι εφαρμόζει επάνω στο δέρμα του.
-
Ο ΕΟΦ προτρέπει: αν έχετε στην κατοχή σας αυτά τα προϊόντα, μην τα χρησιμοποιήσετε. NewsIT
-
Επίσης τονίζει ότι η αγορά προϊόντων αρμοδιότητας του ΕΟΦ από αμφιλεγόμενα σημεία διάθεσης (ιδίως μέσω διαδικτύου) ενέχει μεγάλο ρίσκο για την υγεία.
Ποιοι κίνδυνοι υπάρχουν — Τι λέει η έρευνα
1. Συσσωρευτική και συστηματική τοξικότητα
Το πρόβλημα με τοπικά αναισθητικά (όπως η λιδοκαΐνη, η πριλοκαΐνη, η τετρακαΐνη) είναι ότι, αν εφαρμοστούν σε μεγάλη έκταση, για μεγάλο χρονικό διάστημα ή σε κατεστραμμένο δέρμα, μπορεί να απορροφηθούν στο σώμα και να προκαλέσουν συστηματικές επιπλοκές. MDPI+3PMC+3ResearchGate+3
Σε μια ανασκόπηση σχετικά με τον κίνδυνο συστηματικής τοξικότητας με τη χρήση του μείγματος λιδοκαΐνη/πριλοκαΐνη (EMLA), αναφέρεται ότι σοβαρές παρενέργειες όπως μεθαιμοσφαιριναιμία, τοξικότητα στο νευρικό σύστημα ή καρδιοτοξικότητα έχουν αναφερθεί σε σπάνιες περιπτώσεις, κυρίως όταν δεν τηρούνται οι οδηγίες (ποσότητα, έκταση χρήσης, χρόνος εφαρμογής). jddonline.com
2. Μεθαιμοσφαιριναιμία
Η μεθαιμοσφαιριναιμία είναι πάθηση κατά την οποία η αιμοσφαιρίνη δεν μπορεί να μεταφέρει οξυγόνο κανονικά, οδηγώντας σε υποξία — ένα σοβαρό πρόβλημα, ειδικά σε βρέφη ή άτομα με προδιάθεση. Αυτή η κατάσταση έχει παρατηρηθεί σε περιπτώσεις υπερβολικής χρήσης τοπικών αναισθητικών. jddonline.com
3. Τοπικές αντιδράσεις
Ερυθρότητα, οίδημα (πρήξιμο), κνησμός (φαγούρα), αλλεργικές αντιδράσεις ή εξάνθημα — είναι πιο συχνές παρενέργειες τοπικών αναισθητικών. Σε προϊόντα χωρίς σωστή δοκιμή ή έλεγχο αυτά τα συμπτώματα μπορεί να είναι πιο έντονα ή απρόβλεπτα. El País+1
4. Διαταραγμένη ένδειξη / υποκατάσταση
Επειδή οι εν λόγω κρέμες δεν δηλώνουν τις ουσίες που περιέχουν, ο χρήστης δεν γνωρίζει αν αυτό είναι καλλυντικό προϊόν ή φάρμακο. Αυτό αλλάζει εντελώς τη νομοθετική και ρυθμιστική αντιμετώπισή τους — στην ουσία λειτουργούν ως μη εγκεκριμένα φαρμακευτικά προϊόντα και δεν υπόκεινται σε τους ίδιους ελέγχους ασφαλείας.
Νεότερα δεδομένα (2025) & σχετικές μελέτες
-
Το 2025, σύμφωνα με ισπανικά μέσα, οι αρχές απέσυραν αυτές τις κρέμες από την αγορά λόγω του κινδύνου — αναφέροντας ότι μπορούν να προκαλέσουν ερυθρότητα, οίδημα, φαγούρα, αλλά και μεθαιμοσφαιριναιμία σε σοβαρές περιπτώσεις. El País+1
-
Σε μια μελέτη φάσης 3, κρέμα με 7% λιδοκαΐνη / 7% τετρακαΐνη εφαρμόστηκε με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα για αισθητικές επεμβάσεις (π.χ. ενέσεις υαλουρονικού). Δεν σημειώθηκαν σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες στην οποία συμμετείχαν υγιείς ασθενείς με σωστή χρήση. jcadonline.com
-
Μια συστηματική ανασκόπηση (2021) έδειξε ότι τοπικά αναισθητικά μπορούν να είναι ασφαλή και αποτελεσματικά όταν χρησιμοποιούνται σωστά, αλλά η ποιότητα των μελετών είναι περιορισμένη και χρειάζονται πιο αυστηρά πρωτόκολλα. MDPI
Αυτό σημαίνει ότι η χρήση τοπικών αναισθητικών δεν είναι από τη φύση τους απαγορευμένη — το πρόβλημα είναι η χρήση τους χωρίς έλεγχο, χωρίς σωστή σύνθεση, χωρίς τι παρακολουθείται ή δηλώνεται.
Τι να προσέχετε εσείς — Οδηγίες ασφαλούς χρήσης (και αποφυγής)
-
Αγορά μόνο από αξιόπιστα σημεία
Από φαρμακεία, επίσημες κατασκευάστριες εταιρείες, πιστοποιημένα κανάλια — όχι από αμφίβολα διαδικτυακά καταστήματα που δεν έχουν έλεγχο ποιότητας. -
Διαβάζετε προσεκτικά την ετικέτα
Αν δεν αναγράφει οι δραστικές ουσίες ή η σύνθεση είναι ασαφής — αυτό είναι ήδη κόκκινη σημαία. -
Μην χρησιμοποιείτε μεγάλη ποσότητα ή για πολύ χρόνο
Η τοπική εφαρμογή πρέπει να περιορίζεται, όπως ορίζει η οδηγία του προϊόντος. Μη διασπαρμένη σε μεγάλη έκταση. -
Μην εφαρμόζετε σε τραυματισμένο ή φλεγμονώδες δέρμα
Το δέρμα με αμυχές, εκδορές, ακμή, έλκη, μπορεί να απορροφήσει πολύ περισσότερο τις δραστικές ουσίες και να αυξηθεί ο κίνδυνος τοξικότητας. -
Σε βρέφη, παιδιά, άτομα με ηπατική / νεφρική δυσλειτουργία ή με προδιάθεση σε μεταβολικά προβλήματα — να είστε εξαιρετικά προσεκτικοί
Ορισμένες περιπτώσεις συστηματικών επιπλοκών έχουν αναφερθεί σε βρέφη. jddonline.com+1 -
Σε περίπτωση συμπτώματος — διακόψτε αμέσως
Π.χ. δύσπνοια, ωχρότητα, ζάλη, αίσθημα παλμών, ανεξήγητη κόπωση, εξάνθημα — αναζητείστε ιατρική βοήθεια.
Συμπέρασμα
Η προειδοποίηση του ΕΟΦ για τις κρέμες Lemon, Proaegis και Dermasa είναι σοβαρή και δίκαιη: πρόκειται για προϊόντα που δεν δηλώνουν σωστά τη σύνθεσή τους, αλλά περιέχουν ουσίες που μπορούν να δράσουν ως φάρμακα με σημαντικό ρίσκο για την υγεία.
Η χρήση τοπικών αναισθητικών δεν είναι απαγορευμένη καθ’ εαυτή, αλλά πρέπει να γίνεται με ασφάλεια, με έλεγχο, με τεκμηρίωση και με υπευθυνότητα.
©ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ*Οι πληροφορίες που περιέχονται στην σελίδα ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ
δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την γνωμάτευση του ιατρού σας. Αν
αποφασίσετε να ακολουθήσετε κάποια θεραπεία ή διατροφή ρωτήστε τον
προσωπικό ιατρό σας.
Ακολουθήστε μας και στο Facebook
Για να μην χάνεις καμία ανάρτηση, ακολούθησε μας στο GOOGLE NEWS!
Μια φωτογραφία χίλιες λέξεις: Ακολούθησε μας και στο Instagram
Social Plugin