Ανακαλούνται επικίνδυνα αγγούρια στην Ευρώπη

Πρόσφατα, ήρθε στο φως μία ανησυχητική είδηση: αγγούρια από την Ολλανδία ανακαλούνται στις ευρωπαϊκές αγορές, καθώς βρέθηκαν υπερβάσεις σε υπολείμματα εντομοκτόνων, ιδιαίτερα ακεταμιπρίδης, τα οποία θεωρούνται επικίνδυνα για την υγεία των καταναλωτών. Η ενημέρωση ήρθε μέσω του συστήματος RASFF (Rapid Alert System for Food and Feed), όπου οι βελγικές αρχές κατέθεσαν τη σχετική ειδοποίηση, χαρακτηρίζοντας το συμβάν ως «σοβαρό». Ευρωπαϊκή Επιτροπή+1

Σε αυτό το άρθρο θα δούμε τι ακριβώς συνέβη, τι λένε οι φορείς ασφάλειας τροφίμων, τι νέα μελέτη υπάρχει, ποιοι κίνδυνοι υφίστανται και — το πιο σημαντικό — πώς μπορείτε να προστατεύετε εσάς και την οικογένειά σας όταν καταναλώνετε φρούτα και λαχανικά.

Το περιστατικό: τι βρέθηκε και γιατί ανακαλούνται τα αγγούρια

Σύμφωνα με την ειδοποίηση RASFF, εντοπίστηκε υπέρβαση του επιτρεπτού ορίου υπολειμμάτων (MRL) για την ουσία ακεταμιπρίδη σε εισαγόμενα αγγούρια από Ολλανδία. Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Η ειδοποίηση κατατέθηκε από τις βελγικές αρχές ασφαλείας τροφίμων και χαρακτηρίστηκε ως σοβαρή (alert notification). Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Ο έλεγχος έγινε κατά την εισαγωγή των προϊόντων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η ακεταμιπρίδη είναι ένα ευρέως χρησιμοποιούμενο εντομοκτόνο, ειδικά για λαχανικά όπως τα αγγούρια. Ωστόσο, η χρήση της συνοδεύεται από ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια των υπολειμμάτων της. European Food Safety Authority+1

Η EFSA (Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων) έχει ήδη προτείνει μείωση πολλών MRL για την ακεταμιπρίδη με βάση νέρα τοξικολογικά ευρήματα. European Food Safety Authority+2Actu Environnement+2 Για παράδειγμα, υπάρχει πρόταση να μειωθεί το MRL για τα αγγούρια από 0,3 mg/kg σε 0,05 mg/kg. European Food Safety Authority+2Actu Environnement+2

Σημειώνεται επίσης ότι στο πρόσφατο δελτίο RASFF (φθινόπωρο 2025), καταγράφηκαν ανακλήσεις αγγουριών λόγω αυτού του προβλήματος, το οποίο διαπιστώθηκε ως ένα από τα πιο συχνά ζητήματα σε φρούτα και λαχανικά. Wikifarmer

Τι δείχνουν οι τελευταίες μελέτες και οι αξιολογήσεις

Νέο EFSA Statement 2024
Η EFSA εξέδωσε το 2024 δήλωση (“Statement on the toxicological properties and maximum residue levels of acetamiprid and its metabolites”) στην οποία επισημαίνει ότι υπάρχουν σημαντικές αβεβαιότητες όσον αφορά τις ιδιότητες της ακεταμιπρίδης, ειδικά στη διανοητική ανάπτυξη (neurotoxicity). Actu Environnement
Λόγω αυτών των αβεβαιοτήτων, η EFSA προτείνει χαμηλότερα όρια αποδεκτής ημερήσιας δόσης (ADI) και οξείας αναφοράς (ARfD), καθώς και επανεκτίμηση των υφιστάμενων MRL για αρκετά προϊόντα. Actu Environnement
Η δήλωση αναφέρει ότι 38 υφιστάμενα MRLs ενδέχεται να μην είναι ασφαλή υπό τα νέα τοξικολογικά δεδομένα και ότι θα απαιτηθούν πιο αυστηρές πρακτικές καλής γεωργικής εφαρμογής (GAP) για να εξασφαλιστεί η ασφάλεια των καταναλωτών. Actu Environnement
Μελέτη για υπολείμματα σε αγγούρια (Αίγυπτος, 2025)
Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2025, αναλύθηκαν 387 δείγματα αγγουριών από Αίγυπτο (περίοδος 2021–2023) και εξετάστηκαν έως και 430 φυτοφάρμακα. Η μελέτη αξιολόγησε τον διατροφικό κίνδυνο των υπολειμμάτων. ScienceDirect
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ορισμένα δείγματα παρουσίασαν επίπεδα υπολειμμάτων πάνω από τα επιτρεπτά όρια, υπογραμμίζοντας ότι το φαινόμενο των επικίνδυνων υπολειμμάτων δεν περιορίζεται μόνο σε συγκεκριμένες χώρες παραγωγής ή εισαγωγής.
Στατιστικά από RASFF σχετικά με υπολείμματα φυτοφαρμάκων
Μια ανάλυση των ειδοποιήσεων υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων στο σύστημα RASFF (1981–2020) δείχνει ότι τα φυτοφάρμακα είναι η τρίτη πιο συχνά αναφερόμενη κατηγορία κινδύνων για τρόφιμα (μετά τα παθογόνα και τις μυκοτοξίνες). MDPI
Επιπλέον, η ανάλυση δείχνει ότι ο έλεγχος στα σύνορα της ΕΕ είναι κρίσιμος για να αποφεύγονται επικίνδυνα δείγματα να εισέλθουν στην αγορά. MDPI

Αυτές οι σύγχρονες μελέτες και αξιολογήσεις ενισχύουν την ανάγκη για επαγρύπνηση γύρω από τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων και όχι απλώς αδιαφορία.

Ποιοι είναι οι κίνδυνοι και γιατί να ανησυχούμε

Τα υπολείμματα εντομοκτόνων όπως η ακεταμιπρίδη μπορεί να επιφέρουν νευροτοξικές επιδράσεις, ιδιαίτερα σε ευπαθείς ομάδες (παιδιά, έγκυες). (Βλέπε EFSA Statement 2024) Actu Environnement
Η μακροχρόνια έκθεση σε υπολείμματα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για χρόνιες ασθένειες ή ενδοκρινικές διαταραχές.
Αν και δεν σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσουμε εντελώς τη χρήση φρούτων και λαχανικών (η θρεπτική τους αξία είναι πολύ σημαντική), απαιτείται προσοχή στην επιλογή, στο πλύσιμο και στη διαδικασία κατανάλωσης.

Πρακτικές οδηγίες για ασφαλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών

Παρακάτω παραθέτω μερικές απλές, αλλά αποτελεσματικές πρακτικές που μπορείτε να ακολουθήσετε:

Μέθοδος	Τι προσφέρει / περιορισμοί
Τρεχούμενο νερό	Το σχολαστικό πλύσιμο με άφθονο τρεχούμενο νερό απομακρύνει «μηχανική μόλυνση» (χώμα, σκόνη) και μεγάλο μέρος βακτηρίων.
Ξίδι	Δημιουργεί όξινο περιβάλλον που δυσκολεύει κάποιους μικροοργανισμούς. Όμως, δεν εξουδετερώνει όλες τις μορφές μικροβίων και δεν αφαιρεί υπολείμματα που εισχώρησαν βαθύτερα.
Μούλιασμα σε λεκάνη	Αν αφήσετε λαχανικά να μουλιάσουν σε στάσιμο νερό, τα μικρόβια μπορούν να μετακινηθούν και να «μολύνουν» περιοχές που πριν ήταν καθαρές. Αν τα μουλιάζετε, πρέπει οπωσδήποτε να τα ξεπλένετε ξανά με τρεχούμενο νερό.
Έμφαση στο κοτσάνι / καρπός	Τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων συχνά εισχωρούν γύρω από το κοτσάνι ή τις ενώσεις των φύλλων. Επιμείνετε σε αυτές τις περιοχές.
Επιλογή πιστοποιημένων προϊόντων / βιολογικών	Όπου είναι δυνατό, επιλέγετε προϊόντα με πιστοποίηση βιολογικής γεωργίας ή από πηγές όπου γνωρίζετε τη χρήση γεωργικών φαρμάκων.

Ακόμα και με όλα αυτά, δεν υπάρχει 100 % ασφάλεια — η προσπάθεια είναι να μειώσουμε όσο μπορούμε τους κινδύνους.

Συμπέρασμα & κάλεσμα σε δράση

Η ανάκληση των αγγουριών λόγω υπερβάσεων σε υπολείμματα ακεταμιπρίδης αποτελεί μια υπενθύμιση ότι δεν μπορούμε να θεωρούμε τα φρούτα και λαχανικά ανεπιφύλακτα ασφαλή. Η συνεχής επιτήρηση μέσω συστημάτων όπως το RASFF, η επιστημονική αξιολόγηση από την EFSA και οι σύγχρονες μελέτες δείχνουν ότι πρέπει να επαγρυπνούμε.

Ωστόσο, δεν πρέπει να σταματήσουμε να καταναλώνουμε φρούτα και λαχανικά — η θρεπτική τους αξία είναι αναντικατάστατη. Το ζητούμενο είναι να είμαστε ενημερωμένοι και να εφαρμόζουμε καλές πρακτικές στην επιλογή και στο πλύσιμο.

Σου προτείνω να ενημερώνεσαι τακτικά μέσω των θεσμικών οργάνων (RASFF, EFSA) και να κοινοποιείς ανάλογα θέματα στο περιβάλλον σου (φίλους, οικογένεια). Αν θες, μπορώ να σου στείλω αυτόματα ειδοποιήσεις όταν υπάρξουν ανάλογες ανακλήσεις στην Ελλάδα ή στην Ευρώπη.

©ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ*Οι πληροφορίες που περιέχονται στην σελίδα ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την γνωμάτευση του ιατρού σας. Αν αποφασίσετε να ακολουθήσετε κάποια θεραπεία ή διατροφή ρωτήστε τον προσωπικό ιατρό σας.

Ακολουθήστε μας και στο Facebook

Για να μην χάνεις καμία ανάρτηση, ακολούθησε μας στο GOOGLE NEWS!

Μια φωτογραφία χίλιες λέξεις: Ακολούθησε μας και στο Instagram