Φαντάσου να έχεις πρόβλημα υγείας, μικρό ή μεγάλο, και να μην έχει πού να πας νύχτα ή σε μέρα χωρίς εφημερία κοντά σου — τα Κέντρα Υγείας που κάποτε υπόσχονταν διευρυμένο ωράριο ή 24ωρη εφημερία παγώνουν. Οι πολυάριθμες δεσμεύσεις για ενίσχυση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) δεν μεταφράζονται σε πράξεις και η καθυστέρηση δημιουργεί μποτιλιάρισμα στα μεγάλα νοσοκομεία, αυξημένα βάρη στο σύστημα και θυμό – και δικαίως – στους πολίτες.
Ποια είναι η εικόνα σήμερα
-
Στην Αττική, τα Κέντρα Υγείας που λειτουργούσαν με διευρυμένο ωράριο παραμένουν ως είχαν, χωρίς να έχει προστεθεί καμία νέα μονάδα με 24ωρη εφημερία ή διευρυμένο ωράριο τους τελευταίους μήνες.
-
Οι πολίτες με «ήπια» προβλήματα υγείας αναγκάζονται να καταφεύγουν στις Επείγουσες Υπηρεσίες των μεγάλων νοσοκομείων, στοιβαγμένοι σε ουρές, με επιπτώσεις στην ταχύτητα και την ποιότητα της φροντίδας.
-
Το μεγάλο πρόβλημα: χωρίς ενίσχυση της ΠΦΥ, δεν υπάρχει ισορροπία· τα νοσοκομεία επιβαρύνονται με περιστατικά που θα μπορούσαν να διαχειριστούν τα Κέντρα Υγείας.
Η σημασία της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας
-
Μελέτες δείχνουν ότι ένα σημαντικό ποσοστό περιστατικών (έως 60% σε κάποιες αναφορές) θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν σε μικρότερες μονάδες, όχι στα νοσοκομεία, αν η ΠΦΥ λειτουργούσε πλήρως.
-
Η πιο πρόσφατη απογραφή της ΕΛΣΤΑΤ για το 2024 δείχνει ότι ο αριθμός των Κέντρων Υγείας & άλλων μονάδων ΠΦΥ παρέμεινε σταθερός: για παράδειγμα δεν αυξήθηκαν οι Κέντρα Υγείας· τα άλλα είδη μονάδων (Περιφερειακά Ιατρεία, Πολυδύναμα Περιφερειακά Ιατρεία, Τοπικά Ιατρεία, Το.Μ.Υ.) επίσης δεν παρουσιάζουν μεγάλη αύξηση. ΕΛΣΤΑΤ
-
Μελέτη που διεξήχθη για την αποτελεσματικότητα των Μονάδων Πρωτοβάθμιας Φροντίδας (Κέντρα Υγείας και ΤοΜΥ) το 2019 δείχνει ότι υπάρχει σημαντικό περιθώριο αύξησης του έργου και της εξόδου των υπηρεσιών: Κέντρα Υγείας θα μπορούσαν να διπλασιάσουν το έργο τους · ΤοΜΥ να αυξήσουν κατά περίπου 50-60% αν βελτιώνονταν οι υποδομές, το προσωπικό, ο εξοπλισμός. MDPI
Πιο πρόσφατες μελέτες & δεδομένα
-
Τον Ιούνιο 2025, η ΕΛΣΤΑΤ δημοσίευσε την απογραφή των μονάδων ΠΦΥ για το 2024. Όπως είπα, δεν αυξήθηκε ο αριθμός των Κέντρων Υγείας ούτε υπήρξαν σημαντικές προσθήκες σε μονάδες με ολοκληρωμένα περισσότερα ωράρια. ΕΛΣΤΑΤ
-
Με τη μελέτη «Οι 22 “πληγές” του ελληνικού συστήματος υγείας» (Σεπτέμβριος 2025) επισημαίνονται δομικές αδυναμίες, όπως η έλλειψη συνεπούς λειτουργίας της ΠΦΥ, η ανεπάρκεια σε ανθρώπινο δυναμικό και η καθυστερημένη υλοποίηση των δεσμεύσεων. tayfe.gr
-
Σε άρθρο γνώμης (Archives of Hellenic Medicine, 2024) γίνεται σαφές ότι η ΠΦΥ πρέπει να επανέλθει ως ακρογωνιαίος λίθος της δημόσιας υγείας — όχι μόνο για περιστασιακή αντιμετώπιση κρίσεων (π.χ. πανδημίες), αλλά ως καθημερινή λειτουργία για πρόληψη, αντιμετώπιση χρόνιων παθήσεων, κοινωνική συνοχή. MedNet
Τι πάει στραβά; Ποιες είναι οι ρίζες της στασιμότητας
-
Έλλειψη προσλήψεων: Δεν προστίθενται γιατροί, νοσηλευτές, προσωπικό υποστήριξης, ή δεν επαρκούν οι ήδη υπάρχουσες θέσεις να καλύψουν τις ανάγκες, ιδίως για εφημερίες νύχτας.
-
Υποδομές & εξοπλισμός: Κέντρα Υγείας με παρωχημένο εξοπλισμό, χωρίς εργαστήρια νυχτερινά, χωρίς δυνατότητα απεικονιστικών εξετάσεων εκτός πρωϊνών ωρών.
-
Οργάνωση & ρύθμιση ωραρίων: Αν και υπάρχει νομοθεσία και δεσμεύσεις για διευρυμένο ωράριο ή 24ωρη εφημερία, η εφαρμογή είναι αποσπασματική.
-
Χρηματοδότηση: Οι πόροι δεν φτάνουν — είτε λόγω περιορισμένων προϋπολογισμών είτε επειδή δίνεται προτεραιότητα σε άλλους τομείς του συστήματος υγείας.
-
Διοικητική βούληση & πολιτική συνέχεια: Οι αποφάσεις αλλάζουν με τις κυβερνήσεις, τα σχέδια παραμένουν στα χαρτιά, και οι πολίτες βλέπουν δεσμεύσεις χωρίς υλοποίηση.
Ποιες θα μπορούσαν να είναι οι λύσεις; Και γιατί δεν υπάρχει καιρός για χάσιμο
-
Άμεσες προσλήψεις και κανονικό ωράριο λειτουργίας για τα Κέντρα Υγείας που υποχρησιμοποιούνται — με σαφή στόχο ότι κάποια από αυτά θα λειτουργούν 24 ώρες.
-
Μονιμοποίηση προσωπικού, ώστε να υπάρχει συνέχεια και εμπιστοσύνη στους πολίτες αλλά και αφιέρωση στην ΠΦΥ ως σταθερό τμήμα του συστήματος.
-
Επενδύσεις σε εξοπλισμό και εργαστήρια, ώστε τα Κέντρα να αντιμετωπίζουν επείγοντα περιστατικά και βασικά εργαστηριακά/απεικονιστικά τεστ χωρίς παραπομπές.
-
Ψηφιοποίηση, τηλεϊατρική, ευέλικτες λύσεις εξυπηρέτησης για περιστατικά που δεν χρειάζονται φυσική παρουσία (π.χ. παρακολούθηση χρόνιων παθήσεων).
-
Διαφάνεια & λογοδοσία: πόσες μονάδες έχουν αναβαθμιστεί, πόσες εφημερίες προστέθηκαν, ποια η γεωγραφική κάλυψη — για να ξέρουμε πού υπάρχουν κενά.
Συμπέρασμα
Η ΠΦΥ στην Ελλάδα σήμερα υποφέρει από στασιμότητα – και αυτή η στασιμότητα έχει κόστος ανθρώπινο, χρηματικό, κοινωνικό. Η υποσχόμενη “ενίσχυση” δεν αρκεί αν δεν μεταφραστεί σε δράση: εφημερίες, ώρες λειτουργίας, προσωπικό, εξοπλισμό. Η κατάσταση στα Κέντρα Υγείας “παγώνει” – και αν συνεχιστεί έτσι, τα νοσοκομεία θα παραμένουν υπερφορτωμένα και ο πολίτης θα πληρώνει το τίμημα.
©ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ*Οι πληροφορίες που περιέχονται στην σελίδα ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ
δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την γνωμάτευση του ιατρού σας. Αν
αποφασίσετε να ακολουθήσετε κάποια θεραπεία ή διατροφή ρωτήστε τον
προσωπικό ιατρό σας.
Ακολουθήστε μας και στο Facebook
Για να μην χάνεις καμία ανάρτηση, ακολούθησε μας στο GOOGLE NEWS!
Μια φωτογραφία χίλιες λέξεις: Ακολούθησε μας και στο Instagram
Social Plugin