Πόσο μαγικό και αληθινό είναι το να ανακαλύπτεις ότι πριν την τσίχλα του εμπορίου υπήρχε μία φυσική, φρουτένια, χωρίς ζάχαρη και… σχεδόν μυθική τσίχλα στην Κρήτη! Η ακολιά –ή στα τοπικά «σακίζι»– δεν ήταν απλώς ένα φυτό, αλλά ένα μικρό θησαυράκι, κρυμμένο στις αγκαλιές των βοσκοτόπων. Τα παιδιά, με μάτια γεμάτα περιέργεια, τούμπανα στο χέρι και καρδιά γεμάτη προσμονή, έβρισκαν εκείνες τις κολλώδεις σταγόνες που σου... έκοβαν την ανάσα!
Αυτό το “σακίζι” από την Carlina gummifera (ή Atractylis gummifera), είχε φρουτώδη γεύση, χωρίς ζάχαρη—κατά κάποιον τρόπο, ήταν η πιο αγνή “τσιχλόκουκλα” της φύσης. Οι πιτσιρικάδες το μάζευαν τέλη καλοκαιριού, αρχές φθινοπώρου, και το φύλαγαν στα φλιτζάνια τους για χειμερινές τσιχλό-αναμνήσεις. Κι όταν άρχιζαν να τη μασούν, σκληρή στην αρχή, μετά χαλούσε, γινόταν ζελατινώδης, κολλούσε στο στόμα—«εσκατούλιαζε» κι έπεφτε κάτω γελώντας!
Σύνδεση με την παράδοση και την τοξικότητα
Στα χρόνια της φτώχειας και της δημιουργίας, οι μεγαλύτεροι έδειχναν στα παιδιά πώς να κόβουν με προσοχή τα αγκαθωτά κοτσάνια, να ξεχωρίζουν το «σακίζι» και να το απολαμβάνουν. Ακόμα, τα «κεφάλια» της ακολιάς –σαν μικρές αγκινάρες– τα καθάριζαν και τα έψηναν με γιαχνί. Μικρές απολαύσεις σε δύσκολους καιρούς!
Ωστόσο, η ακολιά δεν ήταν άμοιρη κινδύνου. Η ρίζα της περιέχει τοξικές ουσίες όπως η atractyloside και η carboxyatractyloside (gummiferin) που παρεμβαίνουν στη λειτουργία των μιτοχονδρίων και την παραγωγή ενέργειας στα κύτταρα, προκαλώντας σοβαρές δηλητηριάσεις – συχνά θανάσιμες ακόμα και με μικρές ποσότητες, ιδιαίτερα σε παιδιά temperate.theferns.infoAcademia.
Τι δείχνουν οι πιο πρόσφατες επιστημονικές εξελίξεις
Μία από τις πιο πρόσφατες μελέτες (2022) εξέτασε την επίδραση της εισπνοής καπνού από την Carlina gummifera σε ενήλικους αρσενικούς αρουραίους: προκάλεσε δόση-εξαρτώμενη βλάβη στη γονιμότητα (μειωμένος αριθμός, κινητικότητα και βιωσιμότητα σπερματοζωαρίων), οξειδωτικό στρες, φλεγμονή στους όρχεις και τους σπερματικούς αδένες journals.lww.com.
Άλλες πιο πρόσφατες εργαστηριακές μελέτες δείχνουν ότι εκτός από την τοξικότητα, υπάρχουν κυτταρικές και μιτοχονδριακές επιδράσεις από εκχυλίσματα του φυτού, με βλάβες σε στόχευση ουσιών και γενετικών δομών PMC.
©ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ*Οι πληροφορίες που περιέχονται στην σελίδα ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ
δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την γνωμάτευση του ιατρού σας. Αν
αποφασίσετε να ακολουθήσετε κάποια θεραπεία ή διατροφή ρωτήστε τον
προσωπικό ιατρό σας.
Ακολουθήστε μας και στο Facebook
Για να μην χάνεις καμία ανάρτηση, ακολούθησε μας στο GOOGLE NEWS!
Μια φωτογραφία χίλιες λέξεις: Ακολούθησε μας και στο Instagram
Social Plugin